Doktor Yılmaz Bay

SEVGİLİ ANNE ve BABALAR

Çocuk yetiştirmek bir sanattır. Hem de dünyanın en zor, en yorucu ama öte yandan da en güzel sanatıdır. Çocuk yetiştirme sanatının ana ilkeleri sevgi, anlayış ve hoşgörüdür.

Sayfamızda çocuğunuzu yetiştirirken en çok karşılaşacağınız sorunlar ve bu sorunlarla ilgili açıklamalar bulacaksınız. Sağ taraftaki menüyü kullanarak merak ettiğiniz konularla ilgili ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Doktor Yılmaz Bay’ı tanımak isterseniz buraya tıklayınız.

Anne ve Baba olduğunuz için sizleri kutluyorum ve çocuğunuz ile birlikte sevgi, anlayış ve hoşgörülü günler diliyorum.

Doktor Yılmaz Bay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Not: Randevu almadan önce bu yazıyı okuyunuz: Randevu Kuralları

BEBEĞİNİZDEN SİZE MEKTUP VAR…

Sevgili anneciğim ve babacığım, elbette siz her şeyi benden daha iyi biliyorsunuz ve benim için en iyisini yapmaya çabalıyorsunuz. Bunun için her yere başvuruyorsunuz ve herkesten yardım istiyorsunuz. Aldığınız tüm bu bilgiler belki de kafanızı karıştırdı.

Şimdi birazcık da bana kulak verir misiniz?

• Her şeyi doğal akışına bırakın.
• Doğuştan annelik ve babalık yeteneğiniz olduğunu bilin.
• Anne karnına düştüğüm andan itibaren koşulsuz sevginizi istiyorum.
• Normal yolla dünyaya gelmek istiyorum. Bunu aklınızdan hiç çıkartmayın.
• Çok büyük bir zorunluluk olmadıkça asla sezaryen istemiyorum.
• Anneciğim, ben senin karnındayken beslenmene, uykuna, istirahatına dikkat eder misin?
• Doğar doğmaz annemin memesini emmek istiyorum. Bu benim en doğal ve en yaşamsal hakkım; lütfen bu hakkımı elimden almayın.
• Anneciğim, ilk yarım saat içinde beni memene tutar mısın? Memeni emmesem de göğsünde yatıp senin kokunu almak istiyorum.
• Anneciğim doğumdan sonraki ilk  3-4 gün sütün gelmeyebilir. Hemen telaş edip mama arayışına girme. Sen zaten karnında iken bana bu 3-4 gün hiçbir şey almasam da beni besleyecek kadar  besin deposu verdin.
• Anneciğim, ilk altı ay senin sütün dışında hiçbir besin istemiyorum.
• İlk altı ay bana su da vermen gerekmez çünkü senin sütünde benim ihtiyacım olan her şey var.
• Sütünü 2-3 yaşına kadar istiyorum.
• Altı aylık olduğumda bana yavaş yavaş  acele etmeden ek gıdalara başlayabilirsin. Başladığın gıdaların taze, doğal ve katkı maddesiz olduğuna dikkat eder misin?
• Katkı maddeli hiçbir hazır ek gıda istemiyorum. Lütfen buna çok büyük bir özen gösterir misin?
• Verdiğin gıdaları almazsam da üzülme. İlla almam için beni zorlama. Bir kaç gün aradan sonra tekrar dene belki o zaman alabilirim.
• Bir yaşına kadar hiçbir ek gıda almasam da sütünün benim için yeterli olduğunu bil ve rahat ol.
• Anneciğim, babacığım, lütfen sigara içmeyiniz. İçtiğiniz her sigarayı benim de sizinle birlikte içtiğimi unutmayınız.
• Anneciğim beni emzirdiğin sürece alkol alma.
• Anneciğim beni emzirirken beslenmene çok dikkat et. Et, süt, yumurta grubunu; kuru baklagil ve hububat grubunu; sebze ve meyve grubunu yeterince tüketir misin?
• Anneciğim uykuna ve giyimine yeterince özen gösterir misin?
• 15 günlük olduktan sonra beni her gün açık havaya çıkartır mısınız?
• Beni lütfen yüzümden, ağzımdan, burnumdan öpmeyin; kimselere de öptürmeyin.
• Beni fazla ya da az giydirmeyin. Anneciğim sen nasıl giyiniyorsan beni de öyle giydirmen yeterlidir. Kış aylarında  ve yazın klimalı odadaysam ince olarak bir fazla giydirebilirsin.
• Beni uyku için zorlama. Uyumam için asla ayağında sallama. Uykum geldiğinde ben zaten uyurum.
• Benimle bağırarak konuşmayın. Yumuşak ve sevecen bir ses tonuyla konuşursanız sizi daha iyi duyar ve daha iyi anlarım.
• Anneciğim, babacığım, tartışmalarınızı  benim yanımda yapmayın. İkinizi de çok seviyorum. Beni taraf tutmak zorunda bırakmayın.
• Babacığım, senden özel bir ricam var. Bu dönemde anneme her zamankinden daha fazla anlayış göster, onu destekle ve ona yardımcı ol. SEVGİNİ DAHA ÇOK GÖSTER; çünkü annemin buna her zamankinden daha fazla ihtiyacı var.
• Normal sağlık kontrollerimi ihmal etmeyin. Bu kontrollerde doktorumun önerilerine uyun; önerdiği ilaçları önerdiği dozlarda ve önerdiği sürece bana verin.
• 15 Günlükten 3 yaşına kadar kemiklerimin daha iyi gelişmesi için D Vitamini almak istiyorum. Bunu unutmayın.
• Kansız kalmamak için 6 aylıktan 2 yaşına kadar demir ilacı almak istiyorum. Lütfen doktorumun önerileri doğrultusunda demir ilacımı bana zamanında verin.
• Aşılarımı ihmal etmeyin. Doktorumun önerdiği tarihlerde önerdiği aşıları mutlaka bana uygulatın.

SEVGİLİ ANNECİĞİM VE BABACIĞIM; BU İSTEKLERİM SİZE FAZLA GELDİYSE BUNLARIN ÇOĞUNDAN VAZGEÇEBİLİRİM AMA ŞU 4 İSTEĞİMDEN ASLA VAZGEÇMEK İSTEMİYORUM.

1. NORMAL YOLLA DÜNYAYA GELMEK İSTİYORUM. ÇOK BÜYÜK BİR ZORUNLULUK OLMADIKÇA ASLA SEZARYEN İSTEMİYORUM.

2. ANNEMİN SÜTÜNÜ 2- 3 YAŞINA KADAR EMMEK İSTİYORUM.

3. 6.AYDAN SONRA ANNEMİN MEMESİ DIŞINDA BANA VERECEĞİNİZ EK GIDALARIN DOĞAL TAZE VE KATKI MADDESİZ OLMASINI İSTİYORUM.

4. YALNIZCA KARNIMIN DOYMASI YETMEZ RUHSAL OLARAK DA DOYUMA ULAŞMAM İÇİN KOŞULSUZ SEVGİNİZİ İSTİYORUM.

SEVGİLER

ÇOCUĞUNUZ

GRİP VE GRİP AŞISI

Grip, 21. yüzyıla girdiğimiz halde tıptaki bunca ilerlemeye rağmen halen tüm dünyada önlenemeyen salgınlara neden olan tek hastalık griptir. Önümüzdeki günlerin yaygın hastalığı olan grip yılın her mevsiminde görülmekle birlikte sonbaharın son ayları ve kışın ilk ayları en çok görüldüğü zamanlardır. İnfluenza virüsü denilen bir cins mikrobun solunum yollarına yayılması ile oluşan grip; titreme ve birden 40–41 C yükselen ateşle başlar. Yüz boyun ve göğüste kızarıklık, şiddetli bir baş ağrısı ve baş dönmesi, ağız dil ve dudaklarda kuruluk, boğazda ve göğüste yanma hissi ve ağrı vardır. Tüm vücut kasları ve oynaklarda ağrılıdır. Belde ve sırtta bu ağrılar belirgindir. Halsizlik ve bitkinlik ön plandadır. Dilde tat alma duyusu bozulmuştur. Öksürük başlangıçta kısa ve kurudur. Giderek şiddetlenir ve balgamlı bir hal alır.

5-15 yaş arası çocuklarda ve genç yetişkinlerde daha çok görülür ve daha ağır seyreder. Bunun başlıca nedeni çocuklar bu mikropla daha önce karşılaşmadıkları için vücutları bu mikroba karşı direnç oluşturamamıştır. Erişkinler bu mikropla birçok kez karşılaştıklarından direnç oluşumu daha iyidir. Yine erişkinlerin günün büyük kısmını dışarıda açık havada geçirmesine karşın çocuklar genelde bir odada kapalı kalırlar. Hasta erişkinlerin çocukları öpmeleri de bir başka olumsuz nedendir. Grip salgınlarında en önemli kural korunmadır. Aşırı yorgunluktan ve üşütmeden kaçınmalı, havası kirli ortamdan uzak durulmalıdır. Gribe yakalanılmışsa tedavinin birinci koşulu kesin yatak istirahatidir. Havalandırılmış ve nemlendirilmiş bir odada bulunulmalıdır. Bol sıvı ve besin değeri yüksek gıda ile beslenilmelidir. Ateşe karşı Paracetamol cinsi ateş düşürücüler kullanılabilir. Gribe başka bir bacterial hastalık eklenmemişse antibiotik kullanılmamalıdır. Tedavi kurallarına uyulmazsa; grip bronşitis, zatürre, kulak iltihabı, kalp yetmezliği ve menenjite kadar ilerleyen tablolara neden olabilir. Çocuklarda ateşe bağlı havale gelişebilir.

GRİP AŞISI
Artık günümüzde aşı ile gripten korunmak olanaklı hale gelmiştir. Ancak aşının yüzde yüz koruyucu olmadığı unutulmamalıdır. Aşıdan sonraki 6 aylık koruyuculuk %90 dolaylarındadır. Yüzlerce çeşidi olan İnfluenza virüsünün grip salgınına neden olan cinsi her yıl değişmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünyanın çeşitli bölgelerine yayılmış yüzün üzerinde laboratuarla sıkı bir iş birliği yaparak, hangi bölgede hangi cins virusun salgın yapabileceğini önceden saptayabilmekte ve aşı üreten kuruluşlara önce den bunu bildirmektedir. Grip aşıları içerisinde kuzey yarımkürede, 2014 – 2015 grip sezonunda, Dünya Sağlık Örgütü’nün önerileri doğrultusunda bulunan suşlar aşağıdaki gibidir:

A H1N1:A/California/7/2009 pdm09
AH3N2: A/Texas/50/2012
B:B/Massachusetts/1/2012

O nedenle bu yılın grip aşısı ancak bu yılki virüse karşı koruyucu olmakta, gelecek yılki salgında virüs cins değiştirdiği için etkili olamamaktadır. Aşı uygulanırken üzerindeki tarihe dikkat edilmelidir. Grip aşısı 6 ay altı çocuklara uygulanmamalıdır.6 ay–3 yaş arası ilk kez aşı yapılıyor ise 1 ay ara ile 2 kez 0,25cc (yarım doz), 3-8 yaş arası çocuklara ilk kez grip aşısı yapılıyorsa 1 ay ara ile 2 kez 0,5 cc(Tam doz), 8 yaş üstü çocuklara ve erişkinlere yılda 1 kez ve 0,5cc olarak yapılır. Aşı cilt altı ve kas içine uygulanabilir.

Fotoğraf: Karsten Schneider/National Geographic

AŞI KİMLERE YAPILMALIDIR?
Bu yıl CDC ve ACİP 6 aydan büyük herkese mevsimsel grip aşı yapılmasını önermektedir. Mevsimsel grip aşısı özellikle:

• Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirenlere
• Asthma ve kronik bronşiti olanlara
• Kalp hastalığı ve özellikle kalp yetmezliği olanlara
• Tüberküloz yani verem hastalarına
• Kanser hastalığına bağlı ilaç kullananlara
• Orak hücre hastalığı denen bazı kan hastalarına
• 65 yaşın üzerindeki yaşlılara
• Şeker hastalarına
• Böbrek hastalığı, özellikle de böbrek yetmezliği olanlara
• Uzun süreli asprin tedavisi alan 6 ay 18 yaş arası çocuklara
• Bakım evleri veya huzur evi gibi diğer bakım kurumlarında barınan her yaştan bireye
• Çocuk bakım yurtlarında kalan tüm çocuklara
• Beslenme yetersizliği olan çocuklara
• Direnç sistemi zayıf olanlara
• Anaokulu, kreş ve çocuk bakım evi gibi toplu yerlerde yaşayan risk altındaki çocuklara aşı uygulanmalıdır.

AŞI KİMLERE YAPILMAMALIDIR?
Hamileliğin ilk üç ayında grip aşısı uygulanmamalıdır.
Yumurtaya karşı gerçek anlamda alerjisi olanlara aşı uygulanmamalıdır.

Dr.Yılmaz BAY
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı