Doktor Yılmaz Bay

Çocukların derileri çok hassas olduğundan gölgede de olsa; sudan ve kumdan yansıyan güneş çocukları yakabilir. Saat 11 – 16 arasında çocuklar deniz kenarında şemsiye altında değil mutlaka güneşten ve yansıyan güneş ışınlarından uzak bir ortamda olmalıdır.

ÇOCUKLARDA GÜNEŞ KREMLERİ NASIL KULLANILMALI?
Çocuklara güneşe çıkmadan yarım saat önce 40 -60 faktör arası doktorun önerileri doğrultusunda deri tipine uygun güneş kremi kullanılmalı. Krem sürme işlemi 2- 3 saatte bir tekrarlanmalıdır. Çünkü kremlerin etkisi en fazla 2–3 saat sürer. Eğer çocuğunuz denize ya da havuza girecek ise; ultraviyole ışınlarının büyük bir kısmı (% 60 kadarı) sudan geçerek deriye ulaştığından suya dayanıklı bir güneş kremi güneşe çıkmadan yarım saat önce çocuğun vücuduna sürülmeli ve her 2–3 saat de bir bu sürme işlemini tekrarlanmalıdır.

3 yaşın altındaki çocuklarda organik ve kimyasal filtre içeren kremler kullanılmamalı, yalnızca mineral filtre içeren kremler kullanılmalıdır. Ayrıca bu kremlerde parfüm, deodorant ve paraben gibi koruyucu madde olmamalıdır.

ÇOCUKLAR NE KADAR SÜRE İLE GÜNEŞTE KALMALIDIR?
1 yaşın altındaki çocuklar ilk gün 2–3 dakikadan başlayarak ve her gün 2–3 dakika arttırarak günde iki kez 15 -20 dakikaya kadar güneş altında kalabilirler.

1 yaşın üzerindeki çocuklarda ise; ilk gün 5 – 6 dakikadan başlayarak ve her gün 5–6 dakika arttırılarak günde iki kez 30–45 dakikaya kadar güneş altında kalabilirler.

ÇOCUKLAR DENİZDEN VE HAVUZDAN NASIL YARARLANMALI?
Çocuklar 6 ayın üzerinde denize, 1 yaşın üzerinde denize ve havuza girebilirler. Deniz ve havuz seçeneklerinin ikisi bir arada ise deniz tercih edilmeli. Denizde ve havuzda kalma süresi 2–3 dakikadan başlayarak 15–20 dakikaya kadar çıkarılabilir.

• Deniz ve havuz suyunun berrak ve temiz olmasına dikkat edilmeli.
• Çocuklar denizde ve havuzda asla yalnız bırakılmamalı.
• Tok karnına deniz ve havuza girilmemeli.
• Çocuklar yavaş yavaş, alıştırılarak denize-havuza sokulmalı.
• Suya girmek istemiyorsa asla zorlanmamalı.
• Bir süre ara verilip tekrar denize-havuza girmesi özendirilmeli.
• Özellikle kız çocukları havuzdan çıktıktan sonra hemen duşa sokulmalı, mayo ya da bikinileri değiştirilmelidir.

GÜNEŞE ÇIKAN ÇOCUKLAR NASIL BESLENMELİ?
Çocuğunuz da sıcakta ter ile aşırı sıvı kaybı olabilir. Bu dönemde çocuklara bol su ve sulu gıdalar, özellikle süt, yoğurt, ayran ve taze sıkılmış meyve suları verilmelidir. Taze sebze ve meyveler yedirilmeli. Aşırı yağlı, tuzlu ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalı. Hazır gıdalar, konserve gıdalar ve kızartmalar yedirilmemeli. Çocuğunuzun derisi ince ve hassas olduğundan çabuk kurur o nedenle güneşten önce ve sonra deriyi beslemek için deriye nemlendirici kremler sürülmelidir.

GÜNEŞ YANIĞINDA NASIL DAVRANILMALI?
Güneş yanığında ciltte kızarıklık, ağrı hatta yanığın derecesine göre su toplaması da olabilir. Bir kaç gün içerisinde soyulmada görülebilir. Güneş yanıklarında kızarmış bölgeye bol su dökülmeli. Çocuğun vücuduna ıslak bir bez uygulanmalı. Serinletici bir losyon ya da deriyi besleyici, nemlendirici bir merhem sürülmelidir.

GÜNEŞ ÇARPMASINDA NASIL DAVRANILMALI?
Güneşte aşırı kalınması sonucu beyinde vücut ısısını ayarlayan mekanizmalar bozulur. 37 – 37,8 °C arasında olması gereken vücut ısısı 40 – 41 °C ye kadar çıkabilir. Üşüme, titreme, vücutta su kaybına bağlı olarak halsizlik, bitkinlik İştahsızlık, baş ağrısı, baş dönmesi, kusma, bulantı, nabızda hızlanma, ciltte kuruma, bazen de algılama bozukluğu, görme bozukluğu olabilir. Bazen de bu tablo bilinç kaybına kadar gidebilir.

Güneş çarpmasında, çocuklar serin ve hava akımı olan bir yerde tutulmalı. Bol su ve sulu gıdalar verilmeli. Ateş varsa Parecetemol ya da İbuprofen cinsi basit bir ateş düşürücü kullanılmalı. Ilık bir duş aldırılmalı. Kusma ateş ısrarla devam ediyorsa ve bilinç değişikliği varsa acil olarak bir doktora başvurulmalıdır.

Dr. Yılmaz Bay
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı