“Bir şeyi elde etmek için çok emek verdiyseniz tadını çıkarmak için de zaman ayırmalısınız!!!”

            Artık bebeğinizle daha iyi iletişim kurabiliyorsunuz. Sizi anlıyor, kendine göre cevaplar verebiliyor. İsteklerini kendine özgü yöntemlerle belirtiyor. Yavaş yavaş görmeye, duymaya ve gülmeye başladı. En büyük eğlencesi sizin yüzünüz. Yüzünüzü ona yakın tutun ve yüzünüzden gülümsemeyi eksik etmeyin. Dokunma duygusunu geliştirmek için ona dokunun. Sevin,okşayın. Temiz ve yutamayacağı eşyaları eline verin. Bunları ağzına götürmekten büyük mutluluk duyduğunu göreceksiniz. Başını kaldırıp,etrafındaki insanları ve eşyaları da araştırmaya başladı. Sık sık gülüyor, size agucuklar yapıyor. Emzirme saatleriniz onunla paylaştığınız en güzel ve en mutlu saatler. Mutluluğunuzu ona anlatın; sizi çok iyi anlayacaktır.

           OYUN VE OYUNCAK SEÇİMİ: Çocuğunuzun en iyi oyun arkadaşı sizsiniz. İşitme duygusunun gelişmesi için öncelikle onunla konuşun. Bebek gibi değil doğru düzgün konuşun. Bazı sözleri sık sık tekrarlayın (Canım, Tatlım, Bebeğim, Güzelim, Seni Çok Seviyorum gibi.) Yaptığınız her şeyi ona anlatın (Şimdi seni emzireceğim. Altını temizleyeceğim. Sokağa çıkacağız.) Bunu bir davranış biçimi haline getirin ve sürdürün.Yatak üstü dönenceleri,Oyun halkaları,büyük desenli,zıt ve parlak renkli,sesli,müzikli el oyuncakları,aynalar,ziller,müzik kutuları,değişik renkli,şekilli kitaplar bu dönemde çocuğunuzun ruhsal ve bedensel gelişimi için yararlanabileceğiniz oyuncaklardır. Ev işleri yaparken ya da sokağa çıkarken kanguru kullanabilirsiniz.

Bu dönemde de yalnızca anne sütü vermeye devam edin. Doktorunuzun daha önce önerdiği  Multi vitamin  içeren peraparata devam ediniz.

Dikkat bu dönem aşılara başlama dönemidir.

AŞILAR

Çocuğunuzun sağlıklı büyümesi için aşılatmayı ihmal etmeyiniz ve onu zamanında aşılatınız. Aşı randevunuzu geçirmeyiniz.

B TİPİ SARILIK AŞISI (Hepatit B): Hepatit B aşısının ilk dozu Doğumdan hemen sora yapılır.İlk aşıdan 1 ay sonra 2.dozu,6 ay sonra 3. Dozu yapılacaktır.

KARMA AŞI (Difteri, Tetanoz, Aselüler Boğmaca ), ÇOCUK FELCİ (İnaktive Polio), MENENJİT (Hemofilus infuenza tip B menenjiti ) : aşılarına   çocuğunuz 2 aylık olunca başlanacaktır. Bu aşıların beşi bir arada aynı enjektörde olan şeklini doktorunuz bacaktan uyluğun üst ön dış kısmına yapacaktır. Bu aşılar 4.ayda ve 6.ayda yinelenecektir. Yine bu aşıların rapel denilen tekrar dozu 18.ayda yapılacaktır. 4-6 yaşında Karma ve Çocuk felci, 11-12 yaş arasında Tetanoz, erişkin tipi Difteri ve aselüler Boğmaca aşıları şeklinde tekrarlanacaktır. Aşıdan sonraki 24-48 saat içinde 38,5-39 dereceye kadar yükselen hafif bir ateş,hafif bir huzursuzluk,kırıklık olabilir.Doktorunuzun önereceği paracetemol cinsi bir ağrı kesici,ateş düşürücü ilacı kullanabilirsiniz.Bazen de aşı yerinde hafif bir şişlik ve kızarıklık olabilir.O bölgeye alkollü ya da kolonyalı pamuk uygulayabilirsiniz. 48 saati aşan ateş, kırıklık, huzursuzluk aşıya bağlı değildir. Doktorunuza danışınız. Aşıdan sonra 24 saat banyo yaptırmayınız. Aşıdan sonra çocuğunuzu besleyebilirsiniz.

KONJUGE PNÖMOKOK AŞISI (KPA-Zatüre Aşısı): Halk arasında zature aşısı olarak bilinen pnömokok aşısına, 2. ayda başlanır 4 ve 6. aylarda yinelenir 12-15. aylar arasında rapel denilen tekrarı dozu yapılır. Doktorunuza danışınız.

VEREM AŞISI  ( BCG) : 2-3. aylar arasında sol kolda omuza yakın bölgeye yapılır. BCG aşısı yapıldıktan 15-20 gün sonra aşı yapılan yerde bir kızarıklık, sulanma, kabuklanma bazen de kanama olur. Bu 1-2 ay kadar sürer ve aşının normal reaksiyonudur. Bazen de aşıdan 1-2 ay kadar sonra sol koltuk altında ya da omuzda boyuna yakın bölgede fındık büyüklüğünden ceviz büyüklüğüne kadar bir kitle görülür. Bu aşının yaptığı lenf bezi büyümesidir. Tedavi gerektirmez, kendiliğinden geriler.

İSHAL AŞISI(ROTA VİRUS AŞISI):Rota virus denilen mikropların yaptığı ağır ishale karşı koruyucu bir aşıdır.2-3 aylarda başlanabilir.İlk aşıdan 2 ay sonra tekrarı yapılır.Ağızdan uygulanan bir aşıdır.

MENEJİT AŞISI(MENİNGOKOKSİK MENENJİT):Neisseria menenjitidis bakterisinin yaptığı menenjite karşı koruyucu bir aşıdır.9.Ayda başlanır. İlk aşıdan 3 ay sonra tekrarı yapılır.

KIZAMIK-KIZAMIKÇIK- KABAKULAK AŞISI(MMR): Bu aşıların üçü bir arada bebeğinize 12 aylık olunca üst kol dış kısmına ve omuza yakın bölgeye cilt altına ya da kas içine doktorunuz tarafından yapılacaktır.Bunların Rapel denilen tekrarı dozu 4-6 yaş dolaylarında yapılacaktır.

A TİPİ SARILIK AŞISI (Hepatit A): Hepatit A aşısına 1 yaşından sonra her an başlanabilir. İlk aşıdan 6 ay sonra 2. Dozu yapılacaktır.

SU ÇİÇEĞİ AŞISI (Varicella) : Suçiçeği aşısının 1 yaşından sonra herhangi bir zamanda yapılabilir. 4-6 yaş arasında 2. Dozu yapılacaktır. Mutlaka cilt altına yapılmalıdır.

HUMAN PAPİLLOMA VİRUS AŞISI(HPV AŞISI-RAHİM AĞZI KANSERİ VE GENİTAL SİĞİL AŞISI): Başta kadınlardaki Rahim Ağzı Kanseri olmak üzere kadın ve erkeklerdeki Human Papilloma Virusun neden olduğu tüm genital kanserlere ve genital siğillere karşı koruyucu bir aşıdır.9 yaşından sonra tüm yaş guruplarında yapılabilir. İlk aşılamadan 2 ay sonra ve 6 ay sonra tekrarları yapılır. Yaşam boyu koruyucudur. Doktorunuza danışınız.

GRİP AŞISI: Her yıl Eylül – Aralık ayları arasında yapılır. Çocuğunuzun durumuna göre doktorunuz karar verecektir.

ATEŞ

Yüksek ateş hemen tüm annelerin korkulu rüyasıdır. Çocuğunuzun normal ateşi 37,3-37,8 C arasındadır. Karma aşılardan sonra 1-2 gün süre ile 38,5-39 C ye kadar hafif bir ateş yükselmesi olabilir. Genelde çocuklarda ateş mikrobik hastalıklarda yükselir ve hastalığın ilk harbecisidir. Bazen oda aşırı sıcak ve çocuk çok fazla giydirilmişse de her hangi bir hastalık olmadan ateşte hafif bir yükselme olabilir. Çevre koşullarını düzenlemekle bu ateş düşer.

Sevgili Anneler ve Babalar; ATEŞTEN KORKMAYINIZ.

Çünkü ateş, vücudun en önemli savunma mekanizmasıdır. Vücuda mikrop girdiğinde, vücudun bu mikrobu yakmak için ısısını yükseltir. Bu işlem, mikrobun ve bünyenin durumuna göre 38-41,7 derece arasında seyretmektedir. Aile içinde havale geçiren birisi yoksa 41 dereceye kadar yükselen ateş çocuğunuzda genelde havaleye ya da olumsuz bir etkiye neden olmaz. Ve de çocuğunuzun mikroplarla iyi savaştığının bir göstergesidir. Ateşine hemen müdahale ederek onun bu savaşına engel olmayınız.

ATEŞ NASIL ÖLÇÜLÜR? Evde mutlaka vücut ısısını ölçen bir Termometre bulundurunuz. Bunlar pille çalışan ve ısıyı yazarak gösteren dijital termometreler ya da kulaktan ısı ölçen termometreler olabilir. Kulaktan ısı ölçümü 2-3 yaş altı çocuklarda pek önerilmez. Çünkü kulak kanalı dar olabilir. Kulak kirli olabilir. Kulak termometresi kulak zarını tam görmediğinde yanlış sonuçlar verebilir. Çocuklarda en iyi ısı ölçümü makattan alınan ısı ölçümüdür. Termometreyi 2 cm. içeriye girecek şekilde makata yerleştirin. 1-2 dakika bekledikten sonra çıkarıp okuyun. Eğer çocuğunuzda makattan ısı ölçümü yapmak istemiyorsanız; kasık bölgesini iyice temizleyip kurulayın. Dereceyi kasığa yerleştirdikten sonra bağcını karnına doğru kıvırın. 1-2 dakika bekledikten sonra dereceyi okuyun. Ateş 37,8 C ve altında ise normaldir.Çocuklarda koltuk altından ısı ölçümü yapılmamalıdır.

ATEŞ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Ateş; 38-38,5 derece arasında ise herhangi bir ilaç kullanmayın.

• Öncelikle üzerinde ki fazla giysileri çıkartın.
• İnce hafif ve vücudunu sıkmayan giysiler giydirin.
• Bulunduğu odanın sıcaklığını 20-22 derece olacak şekilde ayarlayın.
• Bol su ve sulu gıdalar içmesini sağlayın.
• Yemek için zorlamayın ancak yemek istiyorsa da kısıtlamayın.
• İstirahat için zorlamayın ancak aşırı fiziksel aktiviteyi azaltıcı önlemler alın.

Ateş; 38,5 C üzerinde ise yukarıda ki önlemlere ek olarak doktorunuzun önerdiği ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçtan (paracetamol ya da ibuprofen cinsi) çocuğunuzun kilosuna göre doktorunuzun önerdiği dozda verin. En az 1-2 saat bekleyin. İlaç etkisini göstermeye genellikle yarım saatte başlar. Ateşin tam olarak kontrol altına alınabilmesi için 2 saatin geçmesi gerekir. İlaç verdikten 2 saat sonra ateşte düşme eğilimi başlamışsa; herhangi bir ek önlem almadan 2 saat daha beklemelisiniz. Ateş düşürücü ilaç verdikten 2 saat sonra ateş düşmeye başlamamışsa ya da daha da yükselmişse ılık su ile çocuğunuzun vücudunu silebilirsiniz. 39,5 derecenin üzerinde ki özellikle 40-41 derece dolaylarında ki ateşte mutlaka doktorunuzu aramalısınız.

        ILIK SU İLE ATEŞ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

1. Geniş bir kap içerisinde vücut sıcaklığının 2 derece altında genellikle 36-37 C dolaylarında bir su hazırlayın.
2. Çocuğun vücudunu tahriş etmeyecek yumuşak bir bez, havlu, çocuğunuzun pamuklu atletleri ya da süngerlerden birkaç adet       bu suyun içerisine koyun.
3. Bebeğinizin üzerinde ki tüm giysileri çıkartarak onu kuru bir havlu üzerine yatırın.
4. Ilık suya koyduğunuz bezlerden birini çocuğunuzun alın bölgesine koyun. Diğer havlu ile vücudun yüz, karın, diz, el bileklerinin iç yüzü, koltuk altı ve kasık bölgelerini silin. Ana damarlar bu bölgelerden geçtiği için silme işlemi ile ateş daha kolay düşecektir.
5. Alın bölgesine koyduğunuz bezi ve vücudunu sildiğiniz bezi her 2-3 dakika da bir değiştirin.
6. Vücuda ıslak bezler koyup beklemeyin. Mutlaka ıslak bezle silin.
7. Ilık suya batırılmış bezle silme işlemi ile ateşi düşürmek için silme işlemini aralıksız olarak 20-30 dakika süreyle sürdürülmesi gerekir. Çocuğunuz ağlasa da bu silme işlemini sürdürmelisiniz.
8. Eğer bebeğiniz ılık suyla silme işlemine şiddetli tepki gösteriyorsa ılık suyla banyo yaptırabilirsiniz.

                 ILIK SU İLE BANYO NASIL YAPTIRILIR?

1. Geniş bir kap ya da küvet içinde 36-37 C dolaylarında su hazırlayın.
2. Bebeğinizi boynundan altı bu suyun içerisinde olacak şekilde küvete oturtun. (Bebeğiniz çok ağlıyorsa birlikte küvete girebilirsiniz.) 20 ile 30 dakika arasında küvet içinde bekleyiniz. Küvetten çıktıktan 0,5-1 saat sonra ateş düşmeye başlar.Hemen ateş düşmedi diye telaş etmeyiniz.

Ilık suyla 1-2 dakika süreyle duş aldırmanın ateşin düşürülmesine hiçbir yayarı yoktur asla yapmayınız.

3. Banyodan çıktıktan sonra yumuşak bir havluyla vücudunu silin.
4. Çocuğunuzun üzerine ince, hafif ve vücudu sıkmayan yumuşak giysiler giydirin.

• Ilık suyla sildikten ya da banyo yaptırdıktan 0,5-1 saat sonra ateş yeterince düşmediyse çocuğunuzu giydirmeden kuru bir havlu üzerine yatırın. Vücut üzerinde hafif bir akım olacak şekilde 20-30 dakika süre ile yelpazeleme uygulayın.

           Ateşi düşürmek için alkol, sirke ve kolonya kullanmayın.          

Soğuk su ile çocuğunuza duş aldırmayın. Alnına ve vücuduna soğuk suya bastırılmış bezler koyup beklemeyin. Çünkü bu işlemler derideki damarları daraltarak ateşin düşmesini engellemekte ve vücudun iç ısısını yükselterek havale geçirme riskini arttırmaktadır.

                                                       Başarı Dileklerimle

                                                           Dr. Yılmaz BAY

                                                    Çocuk Sağlığı Uzmanı